Diaken Rob Mascini vierde in 2024 het 44e jaar van zijn sacramentele wijding. Op 6 mei 2024 gaf hij een lezing over zijn werk. Deze vond plaats in het parochiehuis van de Joannes de Doperkerk te Hoofddorp. De boeiende avond was een grote getuigenis van moed en vertrouwen in God.
Daags na deze lezing liep ik naar het woonzorgcentrum Het Reinaldahuis in Haarlem. Daar verzorgt diaken Rob Mascini elke eerste dinsdag van de maand een oecumenische gebedsdienst.
Als vrijwilligster van het Kennemerhart ga ik een dag eerder naar de mensen om hen uit te nodigen. Op de dag erna doe ik hand-en-spandiensten waaronder ook koffie en thee ronddelen. Dat doe ik samen met een paar andere vrijwilligers.
Deze maandelijkse gebedsviering stond op 6 mei in het teken van 79 jaar vrijheid. Aan het eind zongen we het laatste couplet van het Wilhelmus. Om me heen zag ik mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Ik kreeg een brok in mijn keel en kon even niet meezingen.
Na afloop zag ik alleen maar blije gezichten. Mensen gaven aan het mooi gevonden te hebben. Het zingen van bekende liederen maakt ons blij. En dan de preek! Rob kan vertellen als geen ander. Na afloop zeggen mensen vaak dat ze er weer even tegen kunnen.
Rob Mascini werd op 3 mei 1980 door Mgr. Zwartkruis gewijd tot diaken. Bij zijn wijding sprak de bisschop: “Ik wijd je nu tot diaken, maar eigenlijk weet ik niet wat een diaken is. Daar moet je in je vrije tijd maar eens op gaan studeren.”
Hij las boeken van Augustinus en andere kerkvaders en bekeek de oudste mozaïeken en fresco’s Deze beeldverhalen gaan over het leven van gewone mensen. Vooral daar lag Robs interesse. In 313 schonk Constantijn de Grote geloofsvrijheid aan zijn Romeinse Rijk. Pas toen kwamen er priesters. Tot de 4e eeuw leidden vooral de bisschop en diakens de kerk.
Zijn studie bracht hem bij het Internationaal Diaconaats-centrum. Dit in 1966 opgerichte centrum doet studie naar het diakenambt. In 2000 werd hij president van het Internationaal Diaconaats-centrum.
Dat bracht hem over de gehele wereld in voor de kerk spannende situaties. Daarvan was het uitgangspunt: hoe diaconaal is de kerk? Voor zichzelf stelde Rob de vraag: wie ben je als diaken?
Zijn reizen brachten hem achter het toenmalige IJzeren Gordijn. Daar was het geloof verboden. Rob deed dat daarom als undercover. Zelf bezocht ik destijds tijdens kerstnacht de heilige mis in de Matthiaskerk van Boedapest. Voor de ingang stond een lange rij.
Het regende en ik schuilde onder de paraplu van een arts. Hij vertelde mij dat hij de mis bezocht om te bidden voor zijn doodzieke vrouw. ‘’Alleen ga ik niet naar de communie. Op de eerste rij zitten burgers die werken voor de regering. Zij noteren de namen van de communicanten. Dat kan mij mijn functie kosten.’’
Een kerk kan ondanks tegenwerking toch een taak hebben. Dat bleek tijdens de door Rob in 2009 gemaakte reis naar Tsjechië. Na de machtsovername in 1948 kwam daar een razzia. Zo ontstond daar de ondergrondse kerk.
In een nacht werden alle zusters en broeders plus kloosterlingen opgesloten in interneringskampen. Plotseling waren er geen religieuzen meer in ziekenhuizen, scholen en bejaardeninstellingen. Er kwam een verbod op het openbaar functioneren van geestelijken.
Verbazingwekkend is het verhaal van twee tewerkgestelde geestelijken. ‘’Naast elkaar werkten ze aan de restauratie van een in de oorlog verwoeste kerk. Een van hen was priester en theologieprofessor. Naast hem stond een voormalig seminarist. De professor leerde hem tijdens het herstelwerk alsnog alle voor zijn priesterwijding benodigde vakken’’, vertelde Rob
Ook in Litouwen bezocht Rob de ondergrondse kerk. Dat bracht hem in contact met pater Robertas Grigas. Deze geestelijke moest tijdens zijn dienstplicht trouw zweren aan de staat en de grondwet. Dat gebeurde in een gigantische plechtigheid met duizenden rekruten en andere aanwezigen.
Met de hamer en de sikkel in de hand moest men de eed afleggen ‘’Ik zweer dat ik de communistische staat en zijn leiders altijd trouw zal dienen,’’ klonk het.
Robertus Gigas weigerde dat met de woorden: ‘’Ik zweer bij God, die mij heilig is, dat Jezus Christus mijn Heer is. Zijn Koninkrijk zal ik altijd dienen.’’ Hij werd meteen voor een vuurpeloton gezet. Hij ontsnapte en vluchtte terug naar Vilnius
Het Litouwse Parlement riep op 11 maart 1990 de onafhankelijkheid uit. President Gorbatsjov was laaiend, Op 11 januari 1991 stuurde Gorbatsjov zijn tanks. Deze omsingelden het parlement en de televisietoren. Gorbatsjov eiste capitulatie.
Massaal stroomden burgers toe en stelden zich op tussen de tanks en het gebouw. Televisiezenders zonden alles wereldwijd uit. Op 13 januari begonnen de Russen te schieten. Dertien burgers vonden de dood.
De leiding van regering en parlement verscheen op het balkon. Een van hen was Robertas Gigas. Hij riep: ‘’Ik ben priester. We gaan misschien sterven. Laten we knielen en het ‘’Onze Vader’’ bidden. Dan geef ik jullie de generale absolutie,’’ vertelde diaken Rob Mascini.
Voor de ogen van de hele wereld knielden de mensen en baden het Onze Vader. Daarna werd een tafel voor het parlement geplaatst. Zo vierde Robertas de eucharistie onder de lopen van Russische tanks. ”Op dat moment belde president Reagan met president Gorbatsjov. Hij eiste dat de Russen zich terugtrokken en dat deden ze”, vertelde Rob.
Na het verkrijgen van onafhankelijkheid werkte de kerk van Litouwen aan het herstel van het diaconaat. Vlak na de bevrijding in 1991 sprak Rob met een bisschop. Deze vertelde liever te kiezen voor een diaken dan voor een priester.
Er bestond geen eenheid meer tussen priesters. Bijna alle bisschoppen en priesters waren naar Siberië verbannen. De meesten waren gedood door ontberingen of door executie. Slechts een paar priesters en een bisschop konden in functie blijven.
Priesters werden met de fles en vrouwen gechanteerd om te collaboreren. Zo hadden de gelovigen dat beleefd. De geestelijken die niet gevangen genomen waren, genoten geen enkel vertrouwen. Na de onafhankelijkheid keerden enkele priesters terug vanuit de Goelag. Zij waren de helden.
De meeste van hen hadden geen besef van pastoraat. Het concilie was volledig aan hen voorbijgegaan. De bisschop stelde al zijn vertrouwen in diakens. Als autochtone katholieken stonden zij het volk nabij in de moeilijkste tijden.
Zoals dat ook gold voor andere landen achter het IJzeren Gordijn. En niet alleen daar maar ook elders in de wereld. Als voorbeeld noemde Rob de door hem bezochte guerrillagebieden en oorlogsgebieden in Latijns Amerika.
Soweto is een zwarte stadswijk van Johannesburg. Op 16 juni 1976 kwam de bevolking massaal in opstand tegen het blanke racistische bewind van Zuid-Afrika. De politie opende het vuur op tienduizend studenten. De Rooms Katholieke en Anglicaanse Kerk wezen de Apartheid resoluut af.
In 1976 vluchtte de bevolking massaal de kerk in van Maria Regina Mundi. Deze kerk stond altijd open voor iedereen die zich verzette tegen het apartheidsregime. De politie kwam in de kerk en schoot in het wilde weg op de angstige menigte van duizenden mensen.
‘’Niemand raakte gewond. Dit werd gezien als een groot wonder. Maria had iedereen beschermd. Sindsdien staat haar beeld in de eregalerij van Afrikaanse vrijheidsstrijders’’, vertelde diaken Rob Mascini. ‘’Zij prijkt naast Mandela, bisschop Tutu en Steve Biko.’’
Diaken Rob Mascini reisde ook in zijn eentje naar Zimbabwe. Na een reis van 24 uur ergens in Bulawayo werd hij meteen naar de kathedraal gebracht. Hij moest meedoen aan de plechtigheid waarin diakenkandidaten aan het bisdom werden voorgesteld.
De bisschop begon zijn preek met de onvergetelijke woorden: ‘’Zusters en broeders en beste vrienden van de geheime dienst., fijn dat u hier bent.”
Na dit vriendelijke welkom veranderde de toon van de bisschop. ‘’Onze president Mugabe zegt dat er in dit land geen Aids is. Wel u kunt hem berichten dat ik vandaag de ziekenhuizen in mijn bisdom heb opgebeld. Vertel de president, dat 50% van hen geïnfecteerd is.
Beste vrienden van de Geheime Dienst. Onze president zegt dat er geen honger is in dit land. Vandaag heb ik alle huisartsen in de stad gebeld. Het aantal kinderen met hongeroedeem is gigantisch en niet te tellen.’’
De bisschop kwam van de kansel af. Hij liep naar de diaken-kandidaten en sprak: ‘’Jullie willen diaken worden. Ik verwacht dat jullie meedoen om rechtvaardigheid in dit land een stem te geven.’’
‘’Rob, heb jij nooit gevaar gelopen?’’ vroeg een van de aanwezigen tijdens de bijeenkomst op 6 mei. ‘’Daarnaar moet je me nooit vragen’’, antwoordde Rob. ‘’Zeker niet waar mijn vrouw bij zit.’’
Godsvertrouwen, moed en rechtvaardigheid en vooral betrokkenheid vormen de rode draad in de presentatie van diaken Rob Mascini, Over zijn reizen verscheen in 2013 het boek ‘’Helden, heiligen en pioniers.’’ Dit is helaas niet meer te koop.
‘’In de samenleving zie je Christus vele keren opstaan! Dat ontdekken noem ik de intuïtie van een diaken.’’ Dit stelde Bernard Lemettre. Als een van de eerste diakens van Frankrijk bekommert hij zich om prostituees. Voor dit werk kreeg hij geen zending van de bisschop.
‘’Waar begint de kerk en waar begint de maatschappij?” vroeg hij aan diaken Rob Mascini. ‘’Bestaat er een grens? Eigenlijk ben je als diaken niet nodig in de eucharistie. De mis kan ook zonder jou gebeuren. En toch..met een diaken voelen ze de aanwezigheid van het dagelijkse leven.’’
Diaken Rob Mascini wees tot slot van zijn presentatie op de visie van Jurjen Beumer. Deze predikant nam in Haarlem het initiatief tot Stem in de Stad. Deze interkerkelijke organisatie biedt onder andere hulp aan kwetsbare mensen in nood.
Stem in de Stad voert meer dan 10 programma’s uit waarbij ontmoeten centraal staat. Sleutelwoorden zijn: helpen & activeren en inspireren. Zo heeft ze onder andere een eetvoorziening en doet ze aan straatpastoraat.
Rome spreekt over de rol die diakens hebben in de kerk en de samenleving. Ook bespreekt ze hun opleiding en hun spiritualiteit. Opvallend is dat Rome in de documenten pleit voor de aanwezigheid van diakens in de politiek en journalistiek.
Ook acht ze hun aanwezigheid gewenst in de ziekenhuiswereld. Dus op al die plaatsen waar ethiek gemaakt en cultuur medebepaald wordt. ”Diakens dienen dan ook in het werkveld geselecteerd te worden’’, stelt Rome.
Wist je dat diaken Rob Mascini zich inzet voor het behoud van kerken? Met zijn boek ‘’Nog is het licht in de kerk niet gedoofd’’ houdt hij een pleidooi voor het openhouden van kerken. (Bookscout 2022).
Neem voor meer informatie contact op met de facebookpagina van Rob Mascini.
Loire, Joost Van der Does de Willebois in zijn wijngaard De Loire is met zo'n…
Luchtboogbeelden van de Sint-Jan krijgen elk een compositie van Michiel Sonnevijlle Hoog vanaf het dak…
Hoogsteder Wiilem Jan, Dmytro Koeleba(minister van buitenlandse zaken) en Oekraïens first lady Olena Zelenska, Khanenko…
Gijs Frieling tjidens een rondleiding voorde Vriendenkring KoepelKathedraal Haarlem Gijs Frieling gaf op 23 mei…
De Nederlandse Koopvaardij krijgt een eerhetoon in het boek van Jacob Haasnoot. Foto: 4 mei,…
Textielkunst, detail van een van de wandkleden van het Textielmuseum Tilburg Textielkunst genoot eeuwenlang veel…
